Sâu ba ba, Bọ rùa xanh, Bọ rùa kim tuyến (Miễng Kiếng)
SÂU BA BA, BỌ RÙA XANH, BỌ RÙA KIM TUYẾN (MIỄNG KIẾNG)
- Tên khoa học: Cassida curcumdata
- Bộ Coleoptera
- Họ Chrysomelidae
- Sâu ba ba còn được gọi là bọ rùa kim tuyến, bọ rùa xanh,…. Gây hại chủ yếu trên cây rau muống và khoai lang (họ Bìm bìm (Convolvulaceae)).
1. Đặc điểm hình thái và sinh học
- Trứng
+ Trứng được đẻ đơn lẻ trên cả hai bề mặt lá, dài khoảng 1,5 mm, dài gấp 4 lần chiều rộng, màu xanh lục nhạt được bao phủ bởi màng mờ giống như giấy da màu nâu vàng với hai đường gờ dọc. Trứng được ủ trong 4-7 ngày.
Ổ trứng được bao phủ bởi một màng giống giấy da
Ổ trứng được phóng to
- Ấu trùng
+ Ấu trùng có màu xanh lục, dẹt, giống như con sên với hai cặp gai màu xanh lục ở hai bên phân nhánh trên mỗi đoạn. Ấu trùng có 5 tuổi, mỗi giai đoạn kéo dài từ 1-6 ngày. Da từ lần lột xác cuối cùng được gắn với một cặp gai dưới hậu môn, được giữ thẳng đứng và có màu nâu sẫm. Ấu trùng tuổi lớn chuyển từ màu xanh lục sang xanh lục vàng, trở nên vàng hơn khi gần hóa nhộng. Ấu trùng trưởng thành đạt 5,5 mm. Tổng thời gian phát triển của ấu trùng từ 7-26 ngày.
.jpg)
- Nhộng
+ Nhộng màu vàng lục, hình bầu dục, dẹt với lá chắn trước ngực nổi rõ. Đầu ẩn và bụng có một hàng gai màu trắng ở rìa. Tất cả các lớp da của ấu trùng khi lột xác được gắn vào phần cuối phía sau xuất hiện dưới dạng một khối màu đen không đều. Nhộng gắn chặt vào bề mặt lá bằng đầu đuôi của nó. Thời kỳ nhộng từ 4-8 ngày.
.jpg)
- Trưởng thành
+ Con trưởng thành là một con bọ rùa nhỏ với cơ thể màu vàng lục ánh kim loại. Các cánh có 3 dải màu đen dọc không đều ở mép trong của cánh với phần mở rộng về phía bên giống như một cái khiên. Dải màu đen ở giữa chia cánh ra làm 2 phần đồng đều. Mặt lưng lòi lõm (bề mặt lưng bị rỗ). Tuổi thọ của con trưởng thành kéo dài từ 2-29 ngày.
.jpg)
2. Tập quán sinh sống và cách gây hại
- Sâu ba ba sinh sản quanh năm, thường gây hại vào mùa mưa. Con cái có thể đẻ khoảng 250 trứng trong 2-5 ngày sau khi thành thục. Sau mỗi lần lột xác, lớp vỏ ngoài (da đúc) gắn liền với các gai ở cuối bụng. Những tấm da này luôn luôn được ấu trùng mang theo. Khi bị động, ấu trùng đặt lớp da đó lên cơ thể và được sử dụng như lá chắn bảo vệ.
- Ấu trùng cạp phần diệp lục màu xanh của lá để lại một màng mỏng mờ nhạt, ấu trùng lớn ăn thủng lá thành những lổ tròn không đồng đều. Khi mật số cao, chúng ăn phá trên lá thành nhiều lỗ tròn, làm mất khả năng quang hợp và thậm chí làm cây bị rụng lá hoàn toàn.
- Thành trùng cũng ăn thũng lá thành những lổ tròn không đồng đều và có thể ăn hết phần thịt lá chỉ còn lại gân lá. Khi mật số cao, thành trùng có thể ăn cạp cả thân cây.
