CÂY RAU MÀU
Kỹ thuật trồng đậu cove
KỸ THUẬT TRỒNG ĐẬU COVE
Phaseolis vulgaris L.
I. GIỐNG
- Phân biệt theo dạng hình của cây có 2 loại:
+ Đậu cove lùn (sinh trưởng hữu hạn): Cây cao trung bình 50cm, năng suất thấp. Nhóm này không có giống địa phương, có một số giống nhập nội thích hợp với vùng ĐBSCL có thể canh tác để phục vụ cho công nghiệp đóng hộp trái tươi. Giống đậu rất thuận lợi cho việc canh tác bằng cơ giới (vì có thể thu hoạch một lần) và dễ trồng xen với hoa màu khác để tăng thu hoạch trên diện tích hoặc trồng ở những nơi khó khăn về cây làm giàn.
+ Đậu cove leo (sinh trưởng vô hạn): Thân dài 2,5–3 m, trong canh tác phải làm giàn, thời gian sinh trưởng 90-100 ngày, năng suất từ 15-20 tấn/ha. Đậu cove leo được trồng phổ biến ở ĐBSCL từ trước đến nay. Các giống hiện đang được ưa chuộng:
* Giống đậu của công ty cây giống Miền Nam, chịu nóng tốt, kháng bệnh tốt, hạt to, đen, hoa màu tím, phát hoa dài, hoa nở 40 ngày sau khi gieo, hoa ít rụng và đậu trái tốt. Trái thẳng, dài trung bình 14-16cm, màu xanh nhạt, phẩm chất ngon, phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng. Bắt đầu cho thu trái 50-55 ngày sau khi trồng.
* Giống Sư Tử (Lion Seed) của công ty Trang Nông đang được trồng phổ biến ở Cần Thơ, hoa màu tím, trái màu xanh trung bình, chiều dài trái 14-16 cm, đường kính trái 0,7-0,8 cm, hạt già màu đen, trọng lượng trái 15-18 g, chất lượng trái ngon ngọt, có thể trồng quanh năm.
- Phân biệt theo màu sắc hạt có 3 loại:
+ Giống hạt đen: có giống địa phương, Công ty giống Miền Nam, Hai Mũi Tên Đỏ, Trang Nông. Hoa màu tím, thân và cọng lá có vệt tím, lá xanh đậm, tăng trưởng mạnh, đâm chồi tốt, ra hoa nhiều, dễ đậu trái, trái dài màu xanh nhạt và đậm, hạt chậm to nên năng suất cao và phẩm chất tốt, tính chịu nóng cao và kháng bệnh tốt hơn, dễ dàng trồng trong mùa mưa.
+ Giống hạt trắng: Có giống địa phương, giống Đài Loan, hoa màu trắng, lá xanh trung bình, tăng trưởng yếu, ra hoa đậu trái kém và năng suất kém hơn giống hoa tím.
+ Giống hạt nâu vàng: Nhập từ Nhật của hãng Takii, hoa trắng, trái xanh nhạt, phẩm chất ngon và rất được ưa chuộng.
II. KỸ THUẬT TRỒNG ĐẬU COVE LEO
1. CHỌN GIỐNG
+ Giống đậu cove của công ty cây giống Miền Nam
+ Giống Sư Tử (Lion Seed) của công ty Trang Nông
2. THỜI VỤ
Vùng ĐBSCL có thể trồng đậu cove quanh năm trên đất chuyên rẫy, nhưng thời vụ chính là Đông Xuân, gieo vào tháng 11-12 dl.
3. CHUẨN BỊ ĐẤT
- Chọn đất cao, thoát nước tốt, cày bừa kỹ, làm sạch cỏ, những nơi đất thấp phải lên liếp cao 15-20 cm, nếu trồng mùa mưa nên lên liếp cao 40-50 cm để dễ thoát nước, đất không bị úng. Nên trồng hàng đơn trên liếp, hàng cách hàng 1,2-1,4 m. Trồng hàng đơn, đậu cho thời gian thu hoạch trái kéo dài hơn so với trồng hàng đôi và dễ dàng chăm sóc.
4. GIEO TRỒNG
Lượng hạt giống gieo 30-40 kg/ha, gieo khoảng cách trên hàng 20-30 cm, mỗi lỗ gieo 2-3 hạt.
5. CHĂM SÓC
- Bóm phân: Lượng phân bón cho 1 ha
Loại phân (kg/ha)
Tổng số
Bón lót
Ngày sau khi gieo
5-10
20-25
45-55
Vôi
500
500
-
-
-
Hữu cơ vi sinh
2000
2000
-
-
-
16-16-8
500
300
-
200
-
Urea
100
20
-
80
DAP
100
30
-
70
KCl
100
-
50
50
- Có thể sử dụng phân bón lá Sapphire phun định kỳ 7-10 ngày/lần ở giai đoạn cây con giúp bộ rễ phát triển mạnh, sử dụng Ruby, Canxi bo phun định kỳ 7-10 ngày/lần vào giai đoạn chuẩn bị ra hoa và đậu trái giúp tăng khả năng đậu trái và dưỡng trái to, đẹp màu.
- Tưới nước: Tưới mỗi ngày 1 lần vào buổi sáng hoặc buổi chiều lúc cây còn nhỏ. Tưới thấm khi cây lớn vì lúc này cây phát triển tối đa, bộ lá lớn, phiến lá to, cây yêu cầu nhiều nước. Thiếu nước cây phát triển kém, trái nhỏ, mau già nhiều xơ, giảm năng suất và phẩm chất trái tươi.
- Làm giàn: Khi cây bỏ vòi thì bắt đầu làm giàn (sau khi bón thúc lần 2) có thể dùng tre, trúc để cắm giàn, thân đậu bò dài hơn 3m.
6. PHÒNG TRỪ SÂU BỆNH
- Sâu hại
+ Dòi đục lòn (Liriomyza trifoli): Ấu trùng của ruồi nằm ở phần trên của vách tế bào và dưới lớp biểu bì của lá, chúng gây hại bằng cách đục những đường hầm kín màu trắng và nhỏ, những đường hầm này sẽ rộng ra khi ấu trùng lớn. Chúng có thể gây cho lá bị khô, làm giảm khả năng quang hợp, kết quả là ảnh hưởng đến năng suất và phẩm chất của trái. Khi dịch hại nặng có thể gây chết dây, và mật số dòi thường phát triển mạnh theo sự tăng trưởng của dây và càng nghiêm trọng về cuối vụ.
+ Sâu đục trái (Maruca testulalis): Phá hại lúc trái non đang phát triển. Phòng trừ nên phun sớm thuốc Vua sâu ở giai đoạn trổ hoa.
+ Rầy mềm (Aphis spp.): Cả ấu trùng và thành trùng đều rất nhỏ, dài khoảng 1-2 mm, có màu vàng, sống thành đám đông ở mặt dưới lá non, từ khi cây có 2 lá mầm đến khi thu hoạch, chích hút nhựa làm cho ngọn dây đậu chùn đọt và lá bị vàng. Rầy truyền các loại bệnh do virus gây ra như khảm vàng. Phun thuốc trừ rầy Chet 555 để phòng trừ.
- Bệnh hại
+ Bệnh héo cây con do nấm Rhizoctonia solani chủ yếu gây hại ở giai đoạn cây con. Gốc thân cây bệnh có sợi nấm màu trắng dễ nhận thấy vào buổi sáng, hạch nấm tròn đường kính 1-2 mm màu nâu.
+ Bệnh héo cây con do nấm Fusarium oxysporum f. sp. phaseoli gây ra, bệnh thường xuất hiện sớm khi cây mới mọc mầm. Rễ cái cây nhiễm bệnh bị mất màu, dần dần chuyển sang nâu, nứt nẽ, rễ nhánh mọc trên phần rễ bị mất màu và ăn lan trên mặt đất. Nấm tồn tại trong đất 5 năm, do đó nếu trồng liên tục đậu sẽ làm gia tăng mật số nấm mỗi năm.
=> Bón vôi trước khi gieo hạt. Phun Biorosamil khi vừa xuống giống cây con và 10 ngày sau phun lại lần nữa để phòng trừ 2 bệnh trên.
+ Bệnh đốm vi khuẩn (cammon blight) do vi khuẩn Xanthomonas phaseoli. Bệnh gây các đốm cháy rộng trên lá, trái đậu có những đốm nhỏ, xanh nhạt, nhũn nước, sau đó trở nên nâu và khô, trái có hình dạng bất thường. Trong điều kiện ẩm độ cao, đốm bệnh sinh sản nhiều bào tử. Sử dụng Pyramos 40SL hoặc Kasuduc 3SL phun khi cây vừa chớm bệnh, và vào đầu mùa mưa.
+ Bệnh đốm lá do nấm Cercospora canescens và C. cruenta. Đốm bệnh trên lá gây bởi C. canescens thì tròn đến hơi có góc cạnh với tâm màu nâu, viền xung quanh màu nâu đỏ. Đốm bệnh do C. cruenta gây trên thân trái chín, đốm có màu nâu đến màu rỉ sét, hình dạng kích thước không đều, nấm phát triển ở mặt dưới lá và nơi vết bệnh có thể rách.
+ Bệnh phấn trắng (Downy mildew) do nấm Erysiphe poligoli. Vết bệnh đầu tiên là đốm mất màu, dần biến thành trắng xám, lá non cuốn lại, chuyển sang vàng và rụng, trái còi cọc. Bệnh thường phát triển vào giai đoạn cuối thu hoạch.
=>Phòng trị: Phun Aviando 50SC hoặc BioRosamil khi cây vừa chớm bệnh.
* Sử dụng Amity Top 500SC phun định kỳ 10 ngày 1 lần ở giai đoạn cây trưởng thành đến khi cho trái để phòng ngừa các dịch bệnh gây hại trên đậu cove. Ngưng sử dung thuốc trước khi thu hoạch từ 15-20 ngày.
7. THU HOẠCH
Sau khi trồng 50-55 ngày bắt đầu thu hoạch, có thể thu hơn 10 lứa tùy theo cách chăm sóc. Nên thu đúng lúc, khi vỏ trái có màu xanh mượt và hạt mới tượng, nếu để trái già sẽ cứng, có nhiều xơ, phẩm chất kém.
Công ty cổ phần BVTV Delta